از بوتاکس در پزشکی برای درمان برخی شرایط عضلانی استفاده می شود و در مصارف آرایشی برای از بین بردن چین و چروک از طریق فلج کردن موقت عضلات. بوتاکس از یک نوروتاکسین به نام سم بوتولینوم ساخته شده است که توسط باکتری بوتولینوم کلوستریدیوم تولید می شود. علیرغم اینکه بوتاکس یک سم قوی است، اگر درست استفاده شود، کاربردهای متعددی دارد.
حقایقی درباره بوتاکس:
بوتاکس محبوبترین درمان غیر جراحی زیبایی است و سالانه بیش از شش میلیون درمان بوتاکس انجام می شود.بوتاکس یک نوروتوکسین به دست آمده از بوتولینوم کلوستریدوم است، در واقع یک ارگانیسم که در محیط های طبیعی پیدا می شود که به طور گسترده ای غیرفعال و غیرسمی می باشد.
سم بوتولینوم برای کاهش خطوط و چین و چروک ها از طریق فلج کردن موقت عضلات زیرین به کار می رود.
علاوه بر این از بوتاکس برای درمان تعرق شدید، میگرن، اختلالات عضلانی، و برخی اختلالات ادراری و روده استفاده می شود.
بوتولیسم، بیماری ای که سم بوتولینوم ایجاد می کند و می توند منجر به نارسایی تنفسی منجر به مرگ شود.
تنها یک گرم سم بوتولینوم می تواند بیش از یک میلیون نفر را بکشد. دو کیلو گرم از این سم می تواند کل جمعیت کره زمین را از بین ببرد.
بوتاکس چیست؟
کلوستریدیوم بوتولینوم (Clostridium botulinum)، باکتری که بوتاکس زیبایی Botox Cosmetic از آن مشتق شده است، در بسیاری از مناطق طبیعی از جمله خاک، دریاچه ها و جنگل ها یافت می شود. این باکتری همچنین می تواند در دستگاه های روده پستانداران و ماهی ها و در آبشش و اندام خرچنگ ها و سایر صدف ها یافت شود. چنین مواردی که بطور طبیعی در باکتری ها و اسپورهای کلستریدیوم بوتولینوم وجود دارد، بی ضرر هستند. مشکلات فقط زمانی بوجود می آیند که اسپورها به سلولهای رویشی تبدیل شوند و جمعیت سلولی افزایش یابد.در یک نقطه خاص ، باکتری ها تولید سم بوتولینوم، نوروتوکسین کشنده مسئول بوتولیسم را آغاز می کنند. نوروتوکسین ها سیستم عصبی را هدف قرار می دهند و باعث اختلال در فرآیند های سیگنالینگی می شوند که به سلول های عصبی امکان برقراری ارتباط موثر را می دهند.
عملکرد بوتاکس زیبایی
سم بوتولینوم یکی از سمی ترین مواد شناخته شده برای انسان است. دانشمندان تخمین زده اند که یک گرم می تواند 1 میلیون نفر را بکشد و چند کیلوگرم از آن می تواند هر انسانی روی زمین را بکشد. در غلظت های بالا، سم بوتولینوم می تواند منجر به بوتولیسم شود، یک بیماری شدید و خطرناک برای زندگی. بوتولیسم، بدون درمان ، ممکن است منجر به نارسایی تنفسی و مرگ شود. علیرغم میزان بالای سمی بودن سم بوتولینوم، بوتاکس زیبایی تقاضای زیادی دارد. و با وجود این، سم بوتولینوم یک پروتئین درمانی موفق و با ارزش است.
سم بوتولینوم را می توان در غلظت های بسیار کمی به انسان تزریق کرد و با جلوگیری از ورود سیگنال از سلول های عصبی به عضلات ، به بدن تزریق می شود تا به صورت کاملا گزینشی عضلات خاصی فلج شود. برای اینکه عضلات منقبض شوند، اعصاب یک پیام رسان شیمیایی، استیل کولین (یک انتقال دهنده عصبی)، در محل اتصال که انتهای عصب با سلولهای عضلانی ملاقات می کند، آزاد می کنند. استیل کولین به گیرنده های روی سلول های عضلانی متصل شده و باعث انقباض یا کوتاه شدن سلول های ماهیچه ای می شود (کاربرد بوتاکس زیبایی).
بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم تزریقی) مانع از انتشار استیل کولین می شود و از انقباض سلول های ماهیچه ای جلوگیری می کند. سم بوتولینوم باعث کاهش انقباض عضلات غیر طبیعی می شود و باعث می شود عضلات سفت تر شوند. بوتاکس زیبایی (سم بوتولین) به طور عمده به عنوان درمانی برای کاهش ظاهر چین و چروک صورت و خطوط ریز استفاده می شود.
فراتر از کاربردهای بوتاکس زیبایی، بوتاکس برای معالجه انواع مختلفی از اختلالات فیزیکی از جمله انحراف چشم، میگرن، تعریق بیش از حد و اختلالات مثانه استفاده می شود. سم بوتولین در حال حاضر برای معالجه بیش از 20 بیماری مختلف پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد که کاربردهای بیشتری برای آن نیز در دست بررسی است.
سم بوتولینوم در حال حاضر برای درمان های زیر مورد تأیید است:
بلفارواسپاسم (اسپاسم پلک ها).
دیستونی چرخش گردنی ایدیوپاتیک (اسپاسم شدید عضلات گردن و شانه).
میگرن مزمن.
هایپرهیدروز شدید زیر بغل (تعریق بیش از حد).
استرابیسموس (چشم های متقاطع).
اسپاسم اندام فوقانی پس از سکته مغزی.
بیش فعال بودن عضله دیواره مثانه- بی اختیاری ادرار.
مثانه بیش فعال.
اسپاسم خونریزی.خطوط گلابلار (خطوط اخم بین ابروها).
خطوط کانتال (پنجه کلاغی).
از بوتاکس (سم بوتولینوم) همچنین برای موارد زیر استفاده می شود که هنوز تایید نشده اند:
آچالیا (مشکلی در گلو که بلع را دشوار می کند).
شکاف مقعد و آنیسموس (اختلال عملکرد اسفنکتر مقعد).
سیالوره (تولید بیش از حد بزاق).
رینیت آلرژیک (تب یونجه).
اختلال عملکرد اسفنکتر ادی (کبدی) و (باعث درد شکم) می شود.
فلج مغزی.
دیستونی اورومدیبولار (انقباض شدید فک ، صورت و / یا زبان).
دیستونی حنجره (انقباض تارهای صوتی).
سم بوتولینوم تحت عناوین تجاری زیر به فروش می رسد:
بوتاکس زیبایی، ویستابل، بوتاکس (اونابوتولینومتوکسینA یا سم بوتولینوم نوع A)
Dysport (AbobotulinumtoxinA یا سم بوتولینوم نوع A)
Bocouture ، Xeomin (IncobotulinumtoxinA یا سم بوتولینوم نوع A)
Myobloc (RimabotulinumtoxinB یا سم بوتولینوم نوع B).
روش استفاده از بوتاکس زیبایی
سم بوتولینوم با رقیق کردن پودر آن و محلول سازی به بافت عصبی عضلانی تزریق می شود. 24-72 ساعت طول می کشد تا بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم) اثر بگذارد. در موارد بسیار نادر، 5 روز طول می کشد تا اثر کامل بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم) مشاهده شود. بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم) نباید در زنان باردار یا شیرده و یا توسط افرادی که واکنش آلرژیک قبلی نسبت به دارو یا هر یک از مواد تشکیل دهنده آن نشان داده اند، استفاده شود.
خطرات و عوارض جانبی
عموما تزریق بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم) برای بدن مشکلی ندارد و حتی عوارض جانبی کمی دارد. البته در موارد بسیار نادر، فرد ممکن است به صورت ژنتیکی مستعد حساسیت به این ماده باشد که منجر به واکنش غیرمعمول اما زودگذر نسبت به دارو می شود. حدود 1 درصد بدن افرادی که تزریق بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم) نوع A را انجام می دهند، آنتی بادی هایی را برای سم ایجاد می کنند که این آنتی بادی ها درمان های بعدی را بی اثر می کند.علاوه بر آثار جانبی پیش بینی شده، سم بوتولینوم ممکن است اثرات ناخواسته ای ایجاد کند. این موارد می تواند شامل علائم زیر باشد:
درد خفیف ، ورم موضعی (تجمع مایع) و / یا اریتم (قرمزی پوست) در محل تزریق.
سردرد
سوء مصرف – ایجاد احساس ناخوشایند
حالت تهوع ملایم.
ضعف / فلج ناخواسته موقت عضلات مجاور.
پتوز ابرو (افتادگی) موقت.
ضعف پلک پایین (عضله کنترل کننده حرکت چشم).
دیسفاژی – مشکل و اختلال در بلع.
ضعف گردن.
بیماری آنفلوانزاپلکسیوپاتی بازویی – شرایطی که در آن اعصاب طرفین گردن و قفسه سینه دچار اختلال می شود.
اختلال عملکرد کیسه صفرا.
دیپلمیا (دید دوگانه).
خون ریزی.تاری دید.
کاهش بینایی.
خشکی دهان.
خستگی.
خس خس سینه
ورم.
محبوبیت بوتاکس زیبایی (سم بوتولینوم) به دلیل نادر بودن عوارض جدی و تاثیرگذاری قابل ملاحظه، همچنان در حال افزایش است، به این صورت که تزریق بوتاکس زیبایی از سال 2000، 700 درصد افزایش یافته و در سال 2013 به 6.3 میلیون نفر رسیده است.
قبل از تزریق بوتاکس زیبایی به چه چیزهایی باید فکر کنید؟
اگر به فکر تزریق بوتاکس زیبایی هستید، ابتدا برای خود روشن کنید که چرا می خواهید این کار را انجام دهید. درباره اینکه آیا روش زیبایی برای شما مناسب است ، بیشتر پرس و جو و مطالعه کنید. اطمینان حاصل کنید که فردی که تزریق بوتاکس زیبایی را برای شما را انجام می دهد، به اندازه کافی ماهر و باتجربه است. تزریق کننده بوتاکس زیبایی بایستی حتما یک پزشک باشد تا بتوان اطمینان حاصل کرد که وی آموزش کافی، مهارت لازم را دارد.
وقتی با پزشک ملاقات می کنید ، در رابطه با این موارد از وی حتما سوال بپرسید:
آموزش ها، مهارت ها و تجربه وی
نام محصول ، در صورت مجاز بودن، و چگونه و در کجا ساخته شده است
خطرات یا عوارض جانبی احتمالی
چه اتفاقی می افتد اگر مشکلی پیش آید
چه پوشش بیمه ای دارند
اطلاعات بیشتر در مورد انتخاب فردی که تزریق بوتاکس زیبایی را می تواند انجام دهد.
بوتاکس زیبایی (سم بوتولین) فقط در یک جلسه حضوری، بایستی توسط پزشک متخصص واجد شرایط تزریق گردد.
چه زمانی نمی توانید بوتاکس زیبایی تزریق کنید؟
در شرایط خاص ، تزریق بوتاکس توصیه نمی شود؛ از جمله موارد زیر:
اگر شما یک عفونت پوستی دارید
شما به هیچ وجه به این کار تمایل ندارید
شما یک بیماری عصبی عضلانی مانند میاستنی گراویس دارید
داروهای خاصی مصرف می کنید
شما باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید
و هر آنچه با تزریق بوتاکس زیبایی ممکن است تداخل داشته باشد.
در تزریق بوتاکس زیبایی ، صورت شما تمیز می شود و سم بوتولینوم با استفاده از سوزن بسیار ریز به عضلات صورت شما تزریق می شود. بسته به منطقه تحت درمان، نیاز به تزریق دارید. از شما خواسته می شود عضلات صورت خود جابجا کنید تا بهترین مکان برای تزریق پیدا شود. معمولاً گل فرآیند تزریق بوتاکس زیبایی حدود 10 دقیقه طول می کشد.